Bolesław Prus, a tak właściwie Aleksander Głowacki, urodził się w 1847 roku w Hrubieszowie. Jego rodzice wywodzili się z podupadłej szlachty pozbawionej majątków. W wieku kilkunastu lat brał udział w powstaniu styczniowym, po którego upadku trafił do więzienia. W 1864 roku rozpoczął swoją pracę publicystyczną, a następnie pisarską, której poświęcił resztę swojego życia. Był znany także ze swojej działalności charytatywnej, a do dnia dzisiejszego zdolne dzieci zamieszkujące obszary wiejskie otrzymują stypendium jego imienia, które zawarł w swoim testamencie. Zmarł w Warszawie w 1912 roku, a jego grobowiec znajduje się na Powązkach.
Początki twórczości
Za pierwsze dzieło Aleksandra Głowackiego uznaje się artykuł społeczny pt. “Nasze grzechy” zamieszczony w 22. numerze czasopisma “Opiekun domowy” w 1872 roku. W tym samym roku w czasopiśmie “Niwa” ukazał się artykuł popularnonaukowy pt. “O elektryczności”. Po raz pierwszy użył on pseudonimu Bolesław Prus podpisując nim swoje felietony “Listy ze starego obozu”. Podejmował także współpracę z pismami o charakterze satyrycznym, takimi jak “Mucha” i “Kolce”. Po jakimś czasie zatrudnił się na stałe w “Kurierze Warszawskim”, dzięki czemu stał się zawodowym dziennikarzem. Zamieścił w nim 345 felietonów tygodniowych.
Kariera literacka Bolesława Prusa
Od 1879 roku Prus zaczął rozwijać swoją karierę literacką. We wszystkich pismach, dla których pisał zaczęły pojawiać się jego nowele oraz szkice powieściowe. Bazowały one głównie na jego obserwacjach społeczności zamieszkującej wieś pouwłaszczeniową, dwory szlacheckie, a także Warszawę. Były to obszary, które doskonale znał z własnego doświadczenia. W swojej twórczości posługiwał się różnymi formami literackimi, takimi jak dialog, czy humor graniczący z groteską. Prus inspirował się dziełami Dickensa i we własnych dziełach wykorzystywał pomysł przeniesienia bohaterów w rzeczywistość alternatywną, w której mogą ocenić swoje życie i postępowanie. Zastosował ten zabieg w nowelach “Sen”, “Wigilia” i “Nawrócony”. Bolesław Prus bohaterami swoich dzieł bardzo często robił dzieci oraz osoby ubogie zepchnięte na margines życiowy. Chciał w ten sposób uzmysłowić czytelnikowi, jak ważne jest pomaganie i dobre serce.
Najsłynniejsze dzieła Bolesława Prusa
Jednymi z najpopularniejszych i najchętniej czytanych nowel napisanych przez Prusa jest “Katarynka” oraz “Antek”. Ogromną zaletą tych utworów jest dogłębny i precyzyjny zarys psychologiczny postaci. Ich losy są z reguły przewidywalne i nie zaskakują, ale czytelnik bardzo skupia się na zagadnieniach moralnych związanych z ich postępowaniem oraz na problemach społecznych, które były trudne do przeoczenia. Wątki związane z wsią wykorzystał także w większych dziełach, które zatytułował “Anielka” i “Placówka”. Ich tłem są historie chłopów, których los po uwłaszczeniu w 1864 roku był wyjątkowo ciężki.
Bez wątpienia najsłynniejszym dziełem Bolesława Prusa jest “Lalka”, której publikację w odcinkach w “Kurierze Codziennym” rozpoczął w 1887 roku. Wydana w 1890 roku powieść w formie książki początkowo nie spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem. Dopiero po pewnym czasie uzyskała ona miano najwybitniejszej polskiej powieści realistycznej na poziomie europejskim. Na podstawie “Lalki” powstało wiele spektakli teatralnych oraz serial telewizyjny.
W “Kurierze Codziennym” Prus publikował także w odcinkach inną słynną powieść “Emancypantki”. Została wydana jako całość w czterech tomach w 1894 roku. Wspominając jego twórczość nie można także zapomnieć o powieści dotyczącej rozważań o funkcjonowaniu państwa i jego ewolucji zatytułowanej “Faraon”. Akcja toczy się w starożytnym Egipcie i opowiada losy dziedzica tronu- Ramzesa XIII. Prus w przenikliwy i ciekawy sposób analizuje w powieści kondycję państwa oraz opisuje mechanizmy walki o władzę. Tę powieść określa się zarówno mianem historycznej, jak i filozoficznej.
